استخراج اتریوم چیست : اتریوم، دومین رمزارز بزرگ دنیا پس از بیت‌کوین، تنها یک ارز دیجیتال نیست؛ بلکه بستری قدرتمند برای ساخت قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapps) است. این ویژگی‌ها باعث شده که اتریوم به عنوان قلب تپنده دنیای دیفای (DeFi) و NFT شناخته شود. از آغاز راه‌اندازی آن در سال ۲۰۱۵، یکی از مهم‌ترین موضوعات مربوط به اتریوم، استخراج آن یا همان ماینینگ بوده است؛ فرآیندی که هم باعث تأمین امنیت شبکه می‌شد و هم درآمد قابل توجهی برای ماینرها ایجاد می‌کرد. اما این مسیر همواره ثابت نبوده و تغییرات اساسی در آن اتفاق افتاده است.
تاریخچه کوتاه استخراج اتریوم و تغییر الگوریتم‌ها
در ابتدا، اتریوم همانند بیت‌کوین از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) برای تأیید تراکنش‌ها و استخراج استفاده می‌کرد. ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی کارت‌های گرافیک، معادلات پیچیده ریاضی را حل می‌کردند و در ازای آن پاداش دریافت می‌نمودند. با رشد شبکه و افزایش مصرف انرژی، تیم توسعه اتریوم به فکر تغییر افتادند و نهایتاً در سپتامبر ۲۰۲۲، طی به‌روزرسانی بزرگ Merge، شبکه اتریوم به الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) منتقل شد. این تحول به منزله پایان رسمی ماینینگ اتریوم بود.
الگوریتم اثبات کار (PoW) در استخراج اتریوم
در الگوریتم PoW، ماینرها با رقابت برای حل معماهای رمزنگاری، تراکنش‌ها را تأیید و بلاک‌ها را ایجاد می‌کنند. این فرآیند نیازمند مصرف بالای انرژی و سخت‌افزارهای قوی بود. اتریوم از الگوریتم هش Ethash استفاده می‌کرد که برای GPU بهینه شده بود، برخلاف بیت‌کوین که توسط دستگاه‌های ASIC استخراج می‌شود. Ethash باعث شد استخراج اتریوم در دسترس‌تر باشد و افراد بیشتری بتوانند در آن مشارکت کنند. |استخراج اتریوم چیست|
تجهیزات مورد نیاز برای ماینینگ اتریوم
برای ماینینگ اتریوم (پیش از Merge)، به تجهیزات زیر نیاز بود:
- کارت گرافیک (GPU): مهم‌ترین بخش ریگ. کارت‌هایی مثل Nvidia RTX 3080 یا AMD RX 6800 از محبوب‌ترین‌ها بودند.
- مادربورد، CPU و رم: برای پشتیبانی از چند کارت گرافیک.
- منبع تغذیه (PSU): با توان بالا برای تأمین انرژی کارت‌ها.
- ریگ ماینینگ: چهارچوب فیزیکی برای نصب کارت‌ها و خنک‌سازی.
- نرم‌افزارهای ماینینگ: مانند PhoenixMiner، T-Rex و NBMiner که با استخرهای مختلف ماینینگ همگام می‌شدند.
- کیف پول دیجیتال: برای دریافت پاداش‌ها.
درآمد استخراج اتریوم قبل از Merge
تا پیش از Merge، استخراج اتریوم یکی از سودآورترین فعالیت‌های ماینینگ در بازار کریپتو محسوب می‌شد. درآمد استخراج اتریوم به عوامل مختلفی بستگی داشت:|استخراج اتریوم چیست|
- قیمت لحظه‌ای اتریوم
- سختی شبکه و رقابت
- نرخ هش تجهیزات (Hash Rate)
- هزینه برق مصرفی
در بازه‌های اوج بازار (مثلاً در سال ۲۰۲۱)، ماینرهایی با چند کارت گرافیک حرفه‌ای می‌توانستند ماهانه چند هزار دلار سود خالص کسب کنند. البته با افزایش سختی شبکه و کاهش پاداش استخراج، این درآمدها نوسان زیادی داشتند.
چرا استخراج اتریوم پایان یافت؟
به‌روزرسانی Merge که در سپتامبر ۲۰۲۲ اجرا شد، نقطه عطفی در تاریخ اتریوم بود. اهداف اصلی این تغییر شامل موارد زیر بود:
- کاهش مصرف انرژی شبکه (بیش از ۹۹٪ صرفه‌جویی)
- افزایش امنیت شبکه با تکیه بر سهام‌گذاری به‌جای قدرت پردازشی
- فراهم‌سازی زیرساخت برای مقیاس‌پذیری بهتر در آینده (شاردینگ و لایه دوم)
با این تغییر، دیگر نیازی به رقابت بین ماینرها برای تولید بلاک نبود و بنابراین، ماینینگ از شبکه حذف شد.
مقایسه استخراج اتریوم با بیت‌کوین
- الگوریتم: بیت‌کوین از SHA-256 و دستگاه ASIC استفاده می‌کند، اتریوم از Ethash و GPU.
- سودآوری: اتریوم به دلیل توانایی استخراج با کارت گرافیک، برای ماینرهای خانگی سود بیشتری داشت.
- مصرف انرژی: بیت‌کوین هنوز با PoW کار می‌کند و انرژی زیادی مصرف می‌کند، در حالی که اتریوم به PoS مهاجرت کرده. |استخراج اتریوم چیست|
- توزیع‌پذیری: استخراج اتریوم در گذشته به دلیل سخت‌افزار عمومی‌تر، توزیع بیشتری داشت.
استخراج اتریوم کلاسیک (ETC): جانشین بالقوه؟
پس از Merge، بسیاری از ماینرهای اتریوم به شبکه اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) مهاجرت کردند. این رمزارز، نسخه‌ای از اتریوم است که پس از هاردفورک DAO در سال ۲۰۱۶ از شبکه اصلی جدا شد و همچنان از الگوریتم PoW استفاده می‌کند.
ماینینگ ETC با همان تجهیزات استخراج اتریوم ممکن است، اما سودآوری آن به شدت پایین‌تر است. با ورود حجم زیادی از هش‌ریت اتریوم به ETC، سختی شبکه افزایش یافت و درآمد ماینرها کاهش پیدا کرد. البته برخی دیگر به ارزهایی مثل Ravencoin یا Ergo روی آوردند.
آینده ماینرهای اتریوم
ماینرهایی که سرمایه‌گذاری سنگینی در تجهیزات ماینینگ کرده بودند، با پایان استخراج اتریوم با چالش بزرگی روبه‌رو شدند. گزینه‌های پیش‌رو:
- تغییر به سایر رمزارزهای PoW: مانند ETC، RVN یا ERGO
- فروش تجهیزات و خروج از بازار ماینینگ
- استفاده از GPU در کاربردهای دیگر: مانند رندرینگ گرافیکی، هوش مصنوعی یا استخراج فایل‌کوین
- ورود به حوزه استیکینگ و کسب درآمد منفعل با ETH2.0
برخی از شرکت‌های بزرگ ماینینگ نیز به سمت ساخت استخرهای استیکینگ یا ارائه خدمات ابری تغییر مسیر دادند.
نتیجه‌گیری: آیا استخراج اتریوم هنوز ممکن و منطقی است؟
پاسخ کوتاه این است: خیر. استخراج اتریوم دیگر ممکن نیست زیرا شبکه به PoS تغییر یافته و ماینرها جای خود را به اعتبارسنج‌ها داده‌اند. با این حال، تجربه استخراج اتریوم و جامعه بزرگ ماینرهای آن، نقش مهمی در شکل‌گیری زیرساخت‌های بلاک‌چین داشت.|استخراج اتریوم چیست|
اگر به دنبال استخراج رمزارز هستید، باید روی پروژه‌هایی تمرکز کنید که هنوز از الگوریتم PoW استفاده می‌کنند. اما اگر هدف شما کسب درآمد منفعل از اتریوم است، بهتر است به فکر استیکینگ ETH یا مشارکت در پروژه‌های DeFi باشید.
در دنیای همیشه‌درحال‌تغییر بلاک‌چین، انعطاف‌پذیری و به‌روزرسانی مداوم اطلاعات، کلید موفقیت است.
